Wat is een buurthub?

Buurthubs zijn plekken waar de gemeente deelvervoer neerzet in het kader van MAAS (mobility as a service). Volgens de Buurthub-pagina van de gemeente Amsterdam is dit gericht op bewoners: “In een Buurthub vindt u (…) een fiets, bakfiets, scooter of auto. Allemaal schoon, elektrisch en gebruikt door Amsterdammers uit de buurt.”

Wij zien alleen al jaren dat de fietsen vrijwel volledig door toeristen gehuurd worden. En dat is niet zonder gevolg.

‘Buurt’hubs voor deelfietsen bevinden zich vooral bij grote hotels en entertainmentzones

‘Buurt’hubs voor deelfietsen bevinden zich stelselmatig op plekken voor toeristen. Bijvoorbeeld vlakbij grote hotels, in de Pijp, bij entertainmentzones en bij de Passenger Terminal voor cruise-schepen.

Wij hebben geen uitleg van de Gemeente Amsterdam kunnen vinden waarom de hubs op deze plekken zijn geplaatst. Wel maakt het duidelijk dat de fietsen doelgericht voor toeristen zijn neergezet.

Enkele voorbeelden van de kaart:

Meer hubs voor deelfietsen dan gecommuniceerd door de gemeente

Op de website van de Gemeente doet de afdeling Deelvervoer bovendien het aantal buurthubs beperkt voorkomen. Wanneer je de app van aanbieder Donkey Republic opent, is het aantal hubs vele malen groter!

Het aantal hubs is hoger dan de gemeente op de eigen website voor bewoners, hun doelgroep, communiceert.

Op 30 november 2024 vind je op de Buurthub-pagina van de gemeente namelijk de volgende informatie, na te kiezen voor weergeven van deelfietslocaties:

Links: Fietsen die te huur staan op 2 december 2024 in stadsdeel de Baarsjes
Rechts: screenshot van de Buurthubwebsite (rechts) op dezelfde dag:

En dit is slechts een voorbeeld van hubs die niet op de kaart van de gemeente staan.

Donkey Republic, en daarmee de gemeente hield zich ogenschijnlijk in de hele zomer van 2024 niet aan de gemaakte afspraken rond de pilot. Dat was in de app van Donkey Republic goed te zien. Daar stonden de fietsen, ondanks dat dit tegen de afspraken is, duidelijk op véél meer plekken te huur. Namelijk door de héle binnenstad.

Fietsen stelselmatig te huur buiten de ‘buurt’hubs

Het was geen uitzondering dat er fietsen te huur stonden in de openbare ruimte buiten de afgesproken hublokaties en daar overlast (en oneerlijke concurrentie) veroorzaakten. In 2024 maakten we meermaals foto’s van fietsen die overal in het centrum te huur stonden.

Op basis hiervan dienden we 18 september 2024 een handhavingsverzoek in om een halt toe te roepen aan het aanbieden deelfietsen op straat buiten de door de gemeente vergunde locaties.

Handhaving van buiten de hubs verhuurde deelfietsen

Dit handhavingsverzoek werd beantwoord met een brief waarin de afdeling Deelvervoer o.a. uitlegt dat het ging om een tijdelijke pilot, en dat deze pilot kort na het indienen van ons handhavingsverzoek zou zijn gestaakt. Ondertussen heeft het fiets-MKB hier wel in het hoogseizoen 2024 oneerlijke concurrentie van ondervonden. Donkey Republic gebruikt onze binnenstad in samenspraak met de gemeente als één groot fietsverhuurwalhalla, terwijl de kleine ondernemers hun fietsen inpandig moeten stallen tegen hoge huren en met allerhande regelgeving.

Wij vragen ons af:

• Was de gemeenteraad op de hoogte van deze pilot? Waarom waren bewoners niet op de hoogte van deze pilot en wordt er zo achter gesloten deuren over de deals met deze multinational gecommuniceerd?
• Waarom staan na afloop van deze pilot nog steeds fietsen te huur buiten de aan bewoners gecommuniceerde hubs?

Geen deelfietsen in Amsterdam Noord?

Andermaal een opmerking over het ‘bedienen van bewoners’.

Volgens de website van de gemeente bevinden zich in stadsdeel Noord geen deelfietshubs. Je zou gezien de ligging van het stadsdeel zeggen dat fietsdeelmobiliteit juist hier relevant zou zijn voor ons als Amsterdammers. Zeker omdat in de nacht het aantal oversteken met het OV over het IJ zéér beperkt is. In de Donkey Republic app worden bij het nagaan hiervan wel enkele fietsen zichtbaar, uiteraard vooral nabij grote hotels…

Onder: Ongeregistreerde deelfietshub gelegen tussen hotel Bastion en hotel Mercure in Amsterdam Noord. NB: De hotels zijn in het screenshot hieronder niet zichtbaar.

Waarom kiest de gemeente voor fietshubs voor toeristen?

Waarom kies de gemeente Amsterdam er al 7 jaar voor om een multinational te laten concurreren met het eigen MKB? Waarschijnlijk in de hoop om groene doelstellingen voor duurzaam vervoer te halen.

De gemeente heeft namelijk als doelstelling om duurzame mobiliteit te bevorderen en in de hele EU is bedacht dat deelvervoer hiervoor de oplossing is. Daarbij sluit de gemeentelijke afdeling Deelvervoer de ogen voor de werkelijke doelen van de commerciële deelfietsverhuurder: fietsen aan toeristen verhuren.

Dat Amsterdam al een gigantische fietscultuur heeft, en dat Nederland al de OV-fiets heeft, maakt dit tot een zinloos project dat al veel schade heeft aangericht. Genoeg is genoeg.

Hoewel de groene doelstelling (die wij toejuichen!) uitermate belangrijk is, bepleiten we dat deze 7 jaar durende pilot als ‘niet geslaagd’ moet worden bestempeld, nu het nog niet te laat is.

Eind maart stemt de raad over een stadsbrede uitrol van het project, een aangepaste versie óf het compleet stoppen met de deelfiets.

Nota bene: we hebben het hier niet over de buurtbakfietsen, daar zien wij het nut in brede zin namelijk van in.